Hollywood’un En Hoş bayanından Wi-Fi Teknolojisinin Mucidine: Hedy Lamarr

Mustafa

New member
Bütün dünya onu hoş bir yüzün gerisindeki bayağı biri zannetse de Lamarr, irtibatta bugün kullanılan teknolojilere taban hazırlayan, dahi bir mucittir. Sinema için soyunan birinci kişi olarak tarihe geçen Lamarr ve dehasının pahası bilinmemiş her bayan için, bugün tarihin yanlışını gelin birlikte düzeltelim.


Hedy Lamarr, sinema kesiminde herkesi hoşluğuyla büyülese de biroldukça kişinin bilmediği fevkalade bir matematik zekasına sahipti.


1914’te Avusturya’da doğan Yahudi asıllı Lamarr, çocukluğundan beri piyano çalıyor ve 4 lisan konuşabiliyordu. Bunların yanında herkese göstermediği bir yanı daha vardı, bilim ve teknolojiye ilgi duyuyordu.


1930’lara gelindiğinde yolunun şeytani deha Adolf Hitler ile kesişmesiyle zihninde bilim kıvılcımları çakacaktı.


Lamarr, birinci eşi olan Fritz Mandl ile 1933 yılında evlendi. Mandl, Alman bir silah tüccarıydı ve Lamarr’ın da katıldığı yüksek sosyete etkinliklerde dostlarıyla daima silahlardan konuşurdu. Hatta bu etkinliklere vakit zaman Hitler ve Mussolini de katılırdı.


Lamarr’ın zekasından bihaber olan eşi Fritz Mandl, savunma sanayiine ve silahlara dair her şeyi Lamarr’ın yanında çekinmeden anlatırdı, zira onun anlayabileceğini düşünmüyordu.


Silahlar ve öteki makineler Hedy Lamarr’ı adeta büyülemişti. Lakin eşinin Nazilere silah sattığını öğrenip ondan boşanması uzun sürmeyecekti. Gereğince despotluğa da maruz kalmış olan Lamarr en sonunda dayanamadı ve 1937’de eşini uyutup kılık değiştirerek malikanelerinden kaçmayı başardı.


Devrin sinema eleştirmenlerinin ‘dünyanın en hoş bayanı’ olarak nitelendirdiği Lamarr, oyunculuk yapmadığı vakitlerde göründüğü kişinin tam bilakis çalışmalar yapmaktaydı.


Lamarr’ın konutunun yakınlarında oturan, tıpkı kendisi üzere bilimle ilgilenen lakin asıl işi müzisyenlik olan George Antheil ile uzaktan kumandalı torpido fikrini paylaştı. Ortaklaşa nefret duydukları Nazilerin müdahale edemeyeceği ve sinyallerini bozamayacağı bir torpido projesine giriştiler. Zira o periyotta tek radyo frekansı ile denetim edilen torpidolar düşman tarafınca fark edildiğinde sinyalleri bozularak etkisiz hale getirilebiliyordu.


Kendi kendine çalan piyanolarda kullanılan rulolar, ikiliye ilham verdi.


Telsiz vericisine ve torpidoya yerleştirilen ve delikleri tıpkı olan rulolarla telsiz ve torpidonun birebir anda frekans değiştirmesini başardılar. 1942’de buluşlarının patentini de almalarına karşın, 1950’li yılların sonuna dek bu buluş fark edilmedi ve ötürüsıyla kullanılamadı.


Hak ettiği ilgiyi bakılırsameyen ve bu icadından beş kuruş kazanamayan Lamarr, bugün kullandığımız Wi-Fi, GPS ve GSM teknolojilerinin mucididir.


1962’den daha sonra kimi bilim insanları Lamarr ve Antheil’ın icadından esinlenerek ve üstüne ekleyerek çalışmalar yaptıysa da, temel patentin kıymeti fazlaca geç anlaşılabildi. Vefatından 3 yıl evvel, 1997’de Elektroniğin Öncüleri Vakfı Lamarr’a Elektroniğin Öncüsü Mükafatı verdi.

Bugün, geç kalınmış da olsa bu eşsiz icadı ve dehasından ötürü Lamarr’a ve ona dayanak olan yavuz dostlarına; bu vesileyle tüm bayanlara emeklerinden ötürü teşekkür ederiz.