Yumurta yaşlanması nedir? Nasıl anlaşılır ve neler yapılmalıdır?

Safa

New member
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç Dr. Emre Pabuçcu, yumurtalık yaşlanması ile söz edilmek istenenin yumurta sayısının azalması ile birlikte geride kalan yumurtalardaki kalite azalması olduğunu söz etti.

“Rahim yaşlanması değil, yumurtanın yaşlanması gebe kalmayı zorlaştırır.” diyen Doç. Dr. Pabuçcu, 30 yaşındaki bir hanımın dondurulan yumurtalarının 40 yaşına geldiğinde de birebir kalacağını, ötürüsıyla rahmin yaşlanmasının döllenme sürecinin gerçekleşmesini engellemeyeceğini belirtti.

Döllenme için yumurtanın genç kalması gerektiğini belirten Pabuçcu, “Yaş ilerledikçe bilhassa de 35 yaşından daha sonra folikül sayısı ve kalitesi azalır, 40 yaşından daha sonra bu olay daha da hızlanır.” sözlerini kullanarak, yumurta yaşlanmasıyla ilgili merak edilen soruları yanıtladı.


Yumurtalık yaşlanması yol açar

Aslında her şey genetik niçinlerde yatmaktadır. Doğumda az sayıda yumurta ile dünyaya gelen kız çocukları, ileride erken menopoz ve infertilite adayıdır. Her bayanın her adet periyodunda aşikâr sayıda yumurtası azalır. Bu doğal bir müddetçtir. Bu durum epeyce sayıda yumurtası olan bayan için 40’lı yaşlara dek zahmet yaratmazken, az sayıda yumurtası olan genç bir bayan için erken menopoz ve infertilite problemlerine niye olabilir.

Eğer bilhassa annede ya da yakın akrabalarda erken menopoz var ise bayanların erken menopoz konusunda hayli daha uyanık/ şuurlu olması gerekmektedir. Eski vakit içinderda fazlaca erken yaşlarda yapılan evlilikler niçiniyle erken menopoz riski olsa da bayanlar 30’lu yaşlarına gelmeden birkaç evlat dünyaya getirmekteydi. Lakin eğitim iş hususları ve toplum standartlarının değişmesi niçiniyle evlilik yaşı giderek otuzlu-kırklı yaşlara dayanmış durumdadır. Bu niçinle yumurta sayısında azalma olan bir bayan geç evlilik yaparsa ya da çocuk planlarını erteler ise anne olma bahtını yitirebilmektedir.

Genetik niçinlerin yanında, yumurtalarda sayıca azalmanın esas niçinleri olarak;

  • Geçirilmiş yumurtalık operasyonları
  • Kanser kemo yahut radyoterapisi
  • Uzun periyodik steroid gibisi ilaç kullanması
  • Endometriyozis (Çikolata kisti)
  • Küresel ısınma
  • Sigara
  • ışınım
  • Kimyasallar
  • Doğal olamayan besinler
  • Çevre ve hava kirliliği
  • Stres, uykusuzluk
  • Aşırı kilolar hem bayanda hem erkekte üreme hücrelerini önemli olarak olumsuz etkileyebilir ve sayısal manada rezerv üzerine olumsuz tesir oluşturabilir.
Yaş aslında yumurta kalitesi yahut yaşlanma üzerine tek ve en değerli faktördür. Ailede hiç bir erken menopoz hamile kalamama sorunu hikayesi olmasa bile hiç bir jinekolojik yakınma görülmese dahi sağlıklı bir bayanda bebek sahibi olma açısından 35 yaş kıymetli bir sınırdır. Zira birden fazla vakit 35 yaş neslinden daha sonra yumurta sayısında ve kalitesinde azalmalar gözükmeye başlar. Örneğin 30 yaşında bir bayanda yumurtaların yaklaşık %90’ı genetik olarak sağlıklı iken bu oran 40 yaşında %10’a ve 45 yaşında %1’e iner.

Tabii ki bu hududun istisnaları olmakla bir arada bebek planlayan çiftlerin bu planlarını 35 yaşın ötesine fazla ertelememelerini öneriyoruz.


Yumurta yaşlanması nasıl anlaşılır

Yumurtalığın yaşlanmasının rastgele bir belirtisi bulunmaz. Yumurtanın yaşlanmasından fazla, sayısal olarak azaldığı lakin düzeli jinekolojik muayenelerde anlaşılabilir. Ayrıyeten çeşitli hormon testlerinin de gerçekleştirilmesi gerekir. Adet periyodunda gerçekleştirilecek olan FSH ile östrojen hormon ölçümleri yumurtalıkların rezervi hakkında bilgi verebilir.

Hormon ölçümlerinin yanı sıra ultrason görüntülemeleri de fikir sağlar. Son senelerda yumurta kapasitesinin belirlenmesinde AMH testi de kullanılmaya başlanmıştır. Adet düzensizliği ya da menopoz üzere şikayetlere niye olmadığı için yumurtalıkların erken yaşlandığı fark etmek mümkün olmaz. Bu niçinle bilhassa çocuk sahibi olmak isteyen bayanların tertipli olarak jinekoloji muayenesi olması ve rezerv testlerine baktırmaları önerilir.


Tedavi için ne yapılması gerekir

Yumurta yaşlanması bayan yaşı ile direkt alakalı olduğundan müdahale bahtımız maalesef yok. Tek deva elimizi çabuk tutmak. Anne adayı olmak isteyen bayanların vakit kaybetmeden hamile kalması gerekir. Zira vakit geçtikte daha fazla yaşlanma meydana gelir. Yaklaşık olarak 1 sene boyunca korunmasız cinsel bağlantıya girmesine karşın hala hamile kalamamış olan çiftlerin kesinlikle incelenmesi ve tetkiklerinin yapılması gereklidir.

Bu müddet 35 yaş üzerinde ise 6 aydır. Yumurtalıkları yeniden gençleştirme üzere bir tedavi olmadığı için mevcut yumurtalardan mümkün olan en çok randımanı almak için çabuk olmak hayli değerli. Son vakit içinderda yumurtalık rezervinde azalma olan hastalarda plazma yahut PRP tedavisi denenmektedir lakin bu süreç yumurta kalitesi üzerine değil rezervi üzerine hudutlu katkıları olan bir süreçtir.

Yumurta sayısında azalma saptanan bayanlar ömür tekniklerini düzenlemelidirler;

  • Stresten uzak durma
  • Kimyasal hususlardan uzak olma
  • Sigara içmeme
  • Egzersiz-spor
  • Sağlıklı ve istikrarlı beslenme
  • Fazla kiloların verilmesi
  • Kaliteli ve kâfi uyku bu bahiste kıymetlidir.
Etiketler

.ocuk gebelik hastalık bayan menopoz nedir tedavi yumurta yaşlanması yumurtalık